عصر اولین ها//الهام شیخ میری: در دنیای کنونی از جمله شاخصهای جوامع توسعهیافته، میزان مشارک مردم ، فعالیت مدنی افراد و تشکلهای غیردولتی است و توسعه پایدار بی حضور ایشان ، به نظر ناممکن می رسد.
توجه به توسعه همهجانبه و برخورداری از جامعهای گرم و اخلاقی نیازمند توجه به ارزشهای اخلاقی و مسئولیتپذیری است که این امر اهمیت سرمایههای اجتماعی و مشارکتهای مردمی را دو چندان میکند.
بیشک اخلاق یکی از مهمترین ستونهای ساختار جامعه است که نقصان آن آسیبهای جدی را بر بدنه جامعه وارد میسازد؛ حال این امر زمینهساز بحث اخلاقیات در کار و مسئولیت اجتماعی شده است.
سازمانهای مردم نهاد درحوزه رسانه و محیط زیست به عنوان ظرفیت پنهان ارتقای سلامت جامعه شناخته می شوند و نقش بسیار موثری در آگاه سازی، شناسایی مشکلات مردم و نیازهای جامعه ، مطالبه گری ، کاهش و یا رفع آسیب را دارند .
حمايت از توسعه كمي و كيفي تشكل هاي مردمی و ايجاد فرصت هاي بهتر براي فعاليت هاي آنان در فرايند توسعه كشور، از اهداف و برنامه هاي گروه های رسانه ای است .
مشارکت اجتماعي ، که خود مبتني است بر پويايي و نشاط اجتماعي ، از طرفي نيز چنين مشارکتي ميزان نشاط و پويايي جامعه را افزايش مي دهد.
مشارکت اجتماعي مي تواند کارکردهاي اجتماعي داشته باشد . کارکردهايي چون ايجاد نشاط و شادابي ، پراکندن روحيه عشق به سرزمين ، بالا بردن سطح اميد به زندگي ، افزايش حس تعهد و مسئوليت شناسي نسبت به جامعه و ايجاد تمايل هر چه بيشتر به فرهنگ خودي .مشارکت ،با نشاطي که به جامعه ارزاني مي کند ، کيفيت زندگي اجتماعي را افزايش مي دهد و لذا يک سرمايه اجتماعي محسوب مي شود .نشاط اجتماعي موهبت بزرگي است که ردپاي آن را مي توان در مفهوم مشارکت اجتماعي ديد
نامگذاری یک روز به نام روز تشکلها و مشارکتهای اجتماعی، گامی کوچک در جهت قدردانی از همراهی افراد نیکاندیشی است که با دستان پرمهرشان دنیا را تبدیل به مکان بهتری برای زندگی همه افراد میکنند و به این ترتیب کژیها هر روز کمرنگتر میشود.
در تعریف مسئولیت اجتماعی دو بحث مسئولیت اجتماعی فردی و مسئولیت اجتماعی گروهی قابل تأمل است. مسئولیت اجتماعی فردی در مقایسه با مسئولیت اجتماعی گروهی مفهومی جدید است اما قدمتی برابر با قانون طلایی “با دیگران طوری رفتار کنید که دوست دارید با شما رفتار شود،” دارد.
مسئولیت اجتماعی فردی با ایجاد یک موضع فعال نسبت به تاثیرگذاری مثبت بر دیگران و محیط بیرون از دایره خود بسط مییابد. مسئولیت اجتماعی فردی اساس مسئولیت اجتماعی گروهی است زیرا یک اجتماع از افراد تشکیل شده است و درنتیجه فرهنگ مسئولیت اجتماعی را مشخص میکند.
این رابطه آمیخته بین مسئولیت اجتماعی گروهی و مسئولیت اجتماعی فردی است. افراد از نظر اجتماعی مسئولیتپذیرتر شده و در واکنش به این اجتماع ها باید برای برآوردن نیازهای افراد، مسئولیتپذیری اجتماعی بیشتری پیدا کنند.
اهميت کار گروهي
رشد اجتماعي به معناي آن است که افراد جامعه از لحاظ آگاهي ، شعور و مهارت در روابط اجتماعي به چنان سطحي از تعالي و رشد رسيده باشند که بتوانند به راحتي با هم زندگي کنند وسازگاري داشته ، به کارهاي گروهي بپردازند و در اين رهگذر از يکديگر ملال و آسيبي هم نبينند . کار گروهي مستلزم آن است که افراد گروه فقط به هدف هاي گروه بينديشند ،آنجا که منافع و هدف هاي صرفا شخصي بر منافع و هدف هاي جمعي ( يا گروه) ترجيح يابد ، کارگروهي ، معناي خود را از دست مي دهد . به عبارت ديگر ،کارگروهي ،منافي خودخواهي و مستلزم غيرخواهي مي باشد.
فرآيند توسعه يافتگي جز در سايه مشارکت در مسايل اجتماعي حاصل نمي شود . زيرا از مقدمات و مقومات مشارکت اجتماعي ،مسئوليت پذيري است . آينده توسعه يافته يک جامعه در گرو مسئوليت پذيري مردمان آن جامعه درزمان حال است . امروزه خروجي بسياري از پژوهش هاي اجتماعي و محور بسياري از نظريه پردازهاي جامعه شناختي بيانگر اين است که رسيدن به توسعه اي پايدار ، در تمامي عرصه هاي اجتماعي ، سياسي ، اقتصادي و فرهنگي منوط و مشروط است به در ميان کشيدن معنا و مفهوم مشارکت و محور قراردادن انسان هاي مشارکت جو.يعني انسان هايي که براي خود سهمي در مسايل اجتماعي قايل هستند وبا فعاليت هاي آگاهانه و آزادانه خود مي کوشند حيات اجتماعي خود را شکل داده و در آن سهيم باشند.
شورای فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی،روز ۲۲ مرداد را بعنوان “روز تشکلها و مشارکتهای اجتماعی” تصویب نمود. پیگیری دولت در تحقق مطالبه سازمان های مردم نهاد برای نام گذاری روزی در تقویم ملی به نام این سازمان ها، نشان دهنده احترام دولت به این مطالبه است.
حمایت از توسعه کمی و کیفی تشکل های اجتماعی و ایجاد فرصت های بهتر برای فعالیت های آنان در فرایند توسعه کشور بـا نگـاه خـاصی از طـریق وزارت کشـور دنبال می شود.