عصر اولین ها// ایمان کاهکش: یکصد و شانزدهمین سالروز اکتشاف نفت فرا رسید و با وجود عدم برگزاری برنامه ای شاخص در پاسداشت این روز، شهروندان هر کدام به نوبه خود این روز را در شبکه های اجتماعی گرامی داشته اند. شهری که همواره به گذشته پرافتخار خود تکیه نموده و باید گفت طی چند دهه اخیر آنچنان که باید برنامه های توسعه ای در آن به سرانجام نرسیده اند. گواه این مدعا نیز اظهار نظر بسیاری از نخبگان، اندیشمندان و شهروندانی است که سالهاست از این شهر مهاجرت نموده و به مناسبت های مختلفی به سرزمین مادری خود باز می گردند اما روزنه ای از پیشرفت ، آبادانی و توسعه را در حوزه مختلف مشاهده ننموده اند.
باید پذیرفت که مردم نجیب مسجدسلیمان طی این سالها به حداقل ها قانع بوده اند و مسئولین نیز کاملاً به این موضوع واقفند اما متأسفانه همین حداقل ها نیز در بسیاری موارد از اهالی شهر اولین ها دریغ شده است. ماجرای عدم تحقق شعار و وعده های مسئولین در جهت توسعه مسجدسلیمان موجب گردید شهری با بیش از یک قرن پیشینه تمدن که دروازه ورود صنعت و فرهنگ به کشور بوده، اکنون فاصله زیادی با توسعه یافتگی و فاکتورهای یک شهر مطلوب از حیث امکانات رفاهی، تفریحی، آموزشی، بهداشتی، ورزشی و… داشته باشد. تمامی این ها موید این نکته است که مسجدسلیمان با وجود فراهم نمودن بستری برای استخراج نفت و گاز که ثروتی طبیعی و خدادادی برای هر سرزمینی محسوب می شود، پس از یک قرن خود از فقر و کمبودهای اساسی در حوزه شهری رنج می برد.
در واقع باید گفت که نفت برای این شهر بلای سیاه بوده ، نه طلای سیاه؛ و در ادامه به برخی از این کمبودها و نارسایی ها اشاره داشته ایم:
نفت مسجدسلیمان، لیگ برتر و دلخوشی موقتی
فوتبال از محدود پدیده های اجتماعی به شمار می رود که روایتگر اشک ها و لبخندهای بسیاری می باشد و به واسطه همین رخدادها بسیاری از مشکلات و مسائل اجتماعی ولو برای مدتی اندک، به بوته فراموشی سپرده می شوند. در مسجدسلیمان نیز شرایط اینگونه بوده و حضور نفت مسجدسلیمان در لیگ یک فوتبال کشور در شکل گیری این پروسه تأثیر بسزایی داشته است.
با این حال چند فصل حضور نفت مسجدسلیمان در مسابقات لیگ برتر هم علاوه بر این که توسعه شاخصی از حیث زیرساخت ها را باعث نشد و بلکه چالش های عمده ای را دامن زده است. عدم دارا بودن هتل مناسب، راه های ارتباطی برون شهری و درون شهری مطلوب، حامی مالی و تیم مدیریتی حرفه ای و تخصصی و بسیاری موارد دیگر موجب گردید که نفت مسجدسلیمان این فصل را نیز از راهیابی به لیگ برتر باز بماند. هر چند در مقایسه با اوایل دهه ۹۰ و یادآوری اولین حضور نفتی ها در لیگ برتر متوجه خواهیم شد که هیچ اتفاق مثبتی از حیث توسعه و پیشرفت شهری در مسجدسلیمان به واسطه صعود به لیگ برتر رخ نداده است. از این رو باید گفت که لیگ برتر تنها به یک دلخوشی موقتی برای نسل جوان و فوتبالدوستان شهر اولین ها تبدیل شد که در سایه عدم توجه و بهره گیری از این ظرفیت نیز فرصت از دست رفت!؟
فرودگاه مسجدسلیمان و جاده میانبر؛ وعده های چندین ساله و اتفاقات ناگوار !
اواسط سال ۹۲ بود که راه اندازی مجدد فرودگاه قدیمی مسجدسلیمان در دستور کار قرار گرفت و ترمیم باند پرواز و ایجاد تأسیسات مربوطه تا حدودی انجام گرفت اما با نگاهی به وعده های مرتبط با فرودگاه پس از یک دهه متوجه خواهیم شد که آنچنان هم نمی شود به برخی وعده ها دلخوش بود. هرچند که احداث ساختمان ترمینال فرودگاه طی سال های گذشته امیدواری ها به بهره برداری مجدد از این زیرساخت مهم را در شهر اولین ها افزایش یافت. اما همچنان بهره برداری از آن به آرزوی دیرینه اهالی شهرستان تبدیل شده است.
از طرفی جاده میانبر اهواز- مسجدسلیمان نیز از دیگر مطالبات مردمی به شمار می رود که عدم تحقق آن در بیش از یک دهه خانواده های زیادی را در سوانح رانندگی این مسیر به کام مرگ فرستاده است.
بلاتکلیفی پروژه های نیمه تمام و کلنگ زنی های بی سرانجام
شاید در رسانه های محلی، استانی و حتی ملی مصاحبه های فراوانی از مسئولین فعلی و پیشین مسجدسلیمان مبنی بر اجرای پروژه های متعدد در سطح شهرستان به چشم بخورد اما از سرانجام آن ها و وضعیت بهره برداری پروژه ها خبری نیست. و البته زمان افتتاح پروژه های عمرانی-خدماتی شهرها عمدتاً به مناسبت های شهریور یا بهمن ماه بر می گردد اما مدتهاست که از افتتاح و بهره برداری پروژه های کلیدی و شاخص در مسجدسلیمان خبری نیست.
در حوزه بهداشت و درمان اگر چه بیمارستان ۲۲بهمن در منطقه نمره دو امیدها به بهبود امکانات و زیرساخت ها در شهر اولین ها را در میان شهروندان زنده نمود اما همچنان بخشی از بیماران و خانواده آنان از کمبودها و نواقص موجود در این بیمارستان رنج می کشند.
در سایر حوزه ها نیز پروژه های متعددی طی سالهای اخیر در مسجدسلیمان کلید خورده که بهره برداری هر کدام از آنان شاید شرایط کنونی شهر را از بسیاری جهات دگرگون سازد. پروژه شهرک امام رضا (ع)، احداث مسکن مهر (پروژه مینا)، بهسازی و تکمیل منازل ۱۴۰۰ واحدی شهرک ولیعصر بهمراه خدمات رسانی کامل به منازل شهرک، اجرای شبکه جمع آوری فاضلاب شهری، احداث پارک ویژه بانوان، پروژه مسیل آب های سطحی ( دره سبز) و … از مهمترین پروژه هایی ست که حیات برخی از آنان به بیش از یک دهه می رسد و مشخص نیست که چه زمانی به بهره برداری مطلوب خواهند رسید.
در شرایط کنونی آنچه بیش از همه ضروری به نظر می رسد پیگیری و رفع موانع اجرایی پروژه های نیمه تمام و افتتاح چندین پروژه مهم در شهرستان می باشد. موضوعی که می تواند با تشکیل کمیته پیگیری پروژه های نیمه تمام و ارزیابی موانع و مشکلات اجرایی در شروع مجدد، تکمیل و افتتاح آنان اقدامات شایسته ای صورت گیرد.
انبوه جوانان بیکار و دلخوشی اشتغال در پتروشیمی
در حالی که قرار بود با تکمیل و راه‌اندازی طرح عظیم پتروشیمی «زیلایی» مسجدسلیمان، زمینه اشتغال ۱۰ هزار نفر فراهم شود، اما با بهره برداری از مجتمع پتروشیمی مسجدسلیمان آمار اشتغال آن گونه که می بایست تحقق نیافت. از این رو جوانان برای اشتغال خود دست کم دو راه پیش رو خواهند داشت؛ مهاجرت از مسجدسلیمان و پیدا نمودن آمال و آرزوهای اشتغال خود در استانهای همجوار و یا راه اندازی مشاغل مقطعی و بدون پشتوانه در سطح شهر که به آینده آن نمی توان چندان خوشبین بود. از این رو پیگیری و آغاز روند اجرایی احداث پتروپالایش بختیاری شاید بتواند امیدها برای اشتغال جوانان در مسجدسلیمان را زنده نماید. علاوه بر این حمایت بیشتر از صنایع پایین دستی پتروشیمی نیز از دیگر گزینه های است که می توان بعنوان گزینه های اشتغالزایی مطرح نمود.
خودکشی ها دست از سر مسجدسلیمان بر نمی دارند
اگر چه با رسانه ای شدن برخی بحران های اجتماعی در سطح مسجدسلیمان، نگاهها به مسائل ریز و درشت این حوزه معطوف شده اما طی یک دهه اخیر حداقل همت جدی و برنامه مدونی جهت رفع حداقل بخشی از مشکلات وجود ندارد. معضل خودکشی یکی از مهمترین مسائلی است که مدتهاست در مسجدسلیمان اوج گرفته و به گواه آمار، مسجدسلیمان یکی از شهرهایی است که بیشترین آمار خودکشی را در استان و حتی کشور داراست. هر چند با فقرزدایی و توسعه اشتغال می توان بخشی از این آمار را کاهش داد و در راستای افزایش رفاه، آسیب‌های اجتماعی بویژه خودکشی را مدیریت نمود. از این رو پیگیری های جدی نهادهای فرهنگی و اجتماعی استان در خصوص آسیب های اجتماعی می تواند راهکارهای عملی به منظور پیشگیری از وقوع آن در شهرستان را اجرایی نماید.
ادامه حیات مسجدسلیمان و امیدواری به تغییر شرایط موجود
علیرغم تمامی آنچه گفته شد و آنچه گفته نشد، مردم شهر اولین ها به تغییر شرایط موجود و بهبود خدمات رفاهی و اجتماعی و توسعه مسجدسلیمان همچنان امیدوارند. هر چند که از مهاجرت جوانان نخبه و اندیشمند به شهرها و استان های دیگر نباید به سادگی گذشت. جوانانی که چاره اشتغال و پیشرفت خود را در مهاجرت از سرزمین مادری خود می بینند و به ناچار راهی غربت می شوند. با این حال هستند کسانی که هنوز قلبشان برای رشد مسجدسلیمان می تپد و از کوچکترین کارها بدین منظور فروگذار نخواهند بود.
اکنون با گذشت یکصد و شانزده سال از اکتشاف نفت در شهر اولین ها، این شهر از جنبه های مختلفی فقر و بیکاری را زیر پوست خود حس می کند. از طرفی باید یادآور شد که سالروز پنجم خرداد اگر به نام مسجدسلیمان گرامی داشته می شود بواسطه خاستگاه نفت و تاریخچه تمدن شهری است.
از طرفی نام مسجدسلیمان که همواره در طول جنگ تحمیلی زمینه ساز ایثارگری و رشادت های هزاران شهید بوده در سالروز بمباران شهرستان در دوران جنگ تحمیلی در ۳۰ مهرماه مورد پاسداشت قرار می گیرد. این روز نیز حماسه ای از پایداری و مقاومت شهر اولین ها در پاسداری از میهن اسلامی به شکلی ماندگار رقم خورد.
از این رو امیدواریم مسئولین و متولیان به این موضوع مهم نگاهی ویژه داشته باشند و زیربنای تغییر رویکرد مدیریت کلان کشور و بسترساز توسعه پایدار مسجدسلیمان بعنوان یک شهر ارزشی و ملتزم به باورهای اصولی را فراهم سازند.
مردم نجیب مسجدسلیمان همچنان به کورسوی امیدی چشم دوخته اند که نویدبخش روزهای درخشان و خوبی باشد که خواهند آمد.
امیدواریم و باز هم امیدواریم این روزها رقم بخورد و روزنه ای از جنس توسعه را در مسجدسلیمان شاهد باشیم.
